Şeker Hastalığı (Diyabet), kandaki şeker düzeyini dengeleyen insülin hormonunun; eksikliği ve/veya yeterince salgılanmasına rağmen, vücutta kullanılamaması sonucu oluşan kronik metabolizma bozukluğudur. 

Önemli bir sağlık sorunudur ve oldukça sık görülmektedir. 2015 yılında tüm dünyada 11 erişkinden 1’inde şeker hastalığı olduğu belirlenmiş. Bu rakamın giderek büyüyeceği öngörülmektedir.
Kronik bir hastalık olan şeker hastalığı vücudumuzda birçok organı etkilemektedir. Şeker hastalarında gelişen yaralar kolayca kronikleşebilir. 

Diyabetin ayak komplikasyonu, 

Dünyada her 30 saniyede bir ayak kaybına neden olduğunu biliyor muydunuz ?

Şeker hastalarında ayak yaraları neden iyileşmez?

1- Şeker hastalarında, bacak damarlarında tıkanıklar gelişebilir. Bu, ayak beslenmesini bozar. Açılan yaralara, iyileşme için gerekli yapıtaşlarının gidebilmesi engellenir.

2-Ayrıca duyusal problemlerin gelişmesi ayakta ağrı ve sıcaklık algısını bozar, ayağı travmalara açık hale getirir. Örneğin ayakkabının uygun olmaması, yanıklar, kesiler, böcek sokması gibi nedenler kolayca kronik yara gelişimini tetikler. Ağrı duyusunun kaybı , hastanın hekime geç başvurmasına neden olarak tanıyı geciktirir. 

3-Bu duyusal problemler ayrıca deride kuruluk ve çatlaklara (fissur) sebep olur ve nasır gelişimine katkıda bulunur. Derideki çatlaklar ve nasır bakteri girişine zemin hazırlar.

4-Bunların yanında, kontrolsüz kan şekeri yüksekliği, enfeksiyonlara eğilimi arttırır.

5-Yine şeker hastalığı nedeniyle ayak içindeki kaslarda değişiklikler meydana gelebilir ve ayakta çeşitli deformiteler gelişebilir. Ayak şekli bozulur ve ayaktaki yük dağılımı değişir. Bu da çeşitli sebeplerle nasır gelişimini arttırır. Nasır gelişmesi, yumuşak doku hasarı ve enfeksiyon açısından risk taşır. Zamanla nasır dokusu altında yara açılabilir.

Sonuçta damar tıkanıkları, yetersiz kan şekeri kontrolü ve travmalara olan hassasiyet sonucu yüzeyel bir yara açıldığında kolayca büyür ve kötüleşebilir. Tüm bunların yanında temizlik kurallarına uyulmaması, doğru ayak bakımının yapılmaması, uyumsuz hasta davranışları, depresyon ile beraber durum daha da zorlaşır.

Dr Kübra Özgök Kangal
Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Oksijen Tedavisi Uzmanı

Referanslar
1-https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/diyabet
2-http://www.diabetcemiyeti.org/c/diyabet-istatistikleri
3-Neşe Saltoğlu, Önder Kılıçoğlu, Selçuk Baktıroğlu ve ark. Diyabetik Ayak Yarası ve İnfeksiyonunun Tanısı, Tedavisi ve Önlenmesi: Ulusal Uzlaşı Raporu. Klimik Dergisi. 2015.https://www.researchgate.net/publication/294913955_Diyabetik_Ayak_Yarasi_ve_Infeksiyonunun_Tanisi_Tedavisi_ve_Onlenmesi_Ulusal_Uzlasi_Raporu